"ó" z kreską różowe od dziś będzie,
"rz" granatowe wszędzie,
"ż" zielone niezawodnie,
"h" brązowe bardzo modnie,
wyjątki "sz" czerwone,
"u" i "ch" czarnym posmolone."
Autorski program dla kas I-III
„Kolorowa ortografia”
opracowała: Ewa Bagrowska i nauczycielki klas I-III
Koszalin, wrzesień 2019r.
I. Ogólna charakterystyka programu
Podstawowym zadaniem nauczania ortografii w kształceniu zintegrowanym jest opanowanie przez dzieci umiejętności poprawnego zapisywania wyrazów w zakresie czynnego słownika uczniów. Czynnikiem decydującym o powodzeniu we wszelkiej nauce, w tym i nauczaniu ortografii, jest dobra organizacja pracy. Polega ona na planowaniu, które obejmuje dobór i rozłożenie w czasie materiału, zastosowanie ogólnych zasad z których najważniejsze są zasady: systematyczności, rytmiczności, indywidualizacji i stopniowania trudności.
Program dotyczący ortografii to działanie nastawione na doskonalenie umiejętności praktycznego zastosowania zasad pisowni języka polskiego oraz wykorzystanie przez uczniów posiadanej wiedzy.Jego sformułowanie poprzedziła analiza podstawy programowej dla I etapu edukacyjnego oraz treści kształcenia i przypisanych im poziomów umiejętności zawartych w realizowanych programach. Uczniowie za pomocą różnych metod i form poznają nowe słowa, nowe zasady pisowni i później je utrwalają, a naukę ortografii traktują jako wspaniałą zabawę.
II. Cele programu
1. Rozbudzenie zainteresowań ortograficznych.
2. Poszerzenie wiedzy zdobytej na lekcjach.
3. Doskonalenie umiejętności poprawnej pisowni.
4. Rozwijanie umiejętności analizowania trudności ortograficznych.
5. Kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego, pobudzanie ciekawości poznawczych.
6. Mobilizowanie do wykorzystania posiadanych wiadomości w celu pokonywania trudności ortograficznych.
7. Przygotowanie do udziału w konkursach ortograficznych.
8. Zapoznanie z możliwością wykorzystanie komputera w rozwijaniu umiejętności ortograficznych.
9. Ćwiczenie koncentracji uwagi
10. Nauka odpowiedzialności i samokontroli
III. Formy pracy
Praca opierać się będzie na ćwiczeniach ortograficznych zintegrowanych
z ćwiczeniami w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Ćwiczenia będą przeprowadzane z całą klasą, w ciągu 15 minutowego treningu ortograficznego od II semestru klasy I, po wprowadzeniu liter do końca pierwszego etapu edukacyjnego.
Najczęściej stosowanymi formami pracy będą:
1. Praca indywidualna.
2. Praca w grupach.
3. Praca ze słownikiem ortograficznym, prowadzenie słowniczków obrazowo- wyrazowych.
4. Konkursy.
5. Samodzielna praca z kartami ortograficznymi połączona z samokontrolą i samooceną.
6. Gry i zabawy edukacyjne z wykorzystaniem oprogramowanie komputerowego.
7. Uzupełnianie luk w tzw. malowanych dyktandach.
IV. Treści programu
1. Stosowanie wielkich liter w pisowni imion, nazwisk, nazw geograficznych, nazw ulic, w korespondencji, na początku zdania, w tytułach utworów literackich.
2. Pisownia wyrazów ze spółgłoskami miękkimi w różnych pozycjach:
a) przed samogłoską
b) prze samogłoską „i”
c) przed spółgłoską
d) na końcu wyrazu.
3. Pisownia wyrazów z „ó”
a) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” wymiennym
b) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” w zakończeniach rzeczowników: -ów, -
ówka, -ówna
c) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” niewymiennym
d) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” – wyjątki.
4. Pisowania wyrazów z „u”
a) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u” w czasownikach zakończonych na –uje, -
ujesz, -uje, -ujemy, -ujecie, -ują
b) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u” w rzeczownikach zakończonych na –un, -
unka, -unek, -uszek, -uszka, -uszko, -uś, -usia, -unia, -unia
c) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u”- wyjątki.
5. Pisownia wyrazów z „rz”
a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” wymiennym
b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” po spółgłoskach:b, d, g, j, w, p, t, ch, k
c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” niewymiennym.
6. Pisownia wyrazów z „ż”
a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż ”wymiennym
b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż” po spółgłoskach l, ł, m, n, r,
c) ćwiczenia w pisaniu „ż” na początku wyrazu przed spółgłoskami b, ł, m, n
d) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż” niewymiennym.
7. Pisownia wyrazów z „ch”
a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” wymiennym
b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” przed spólgłoskami c, l, ł, m, n, r, rz, t, w
c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” na końcu wyrazu
d) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” – do zapamiętania.
8. Pisownia wyrazów z „h”
a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” wymiennym
b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” w wyrazach „głośnych”
c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” na początku wyrazu
9. Pisownia wyrazów z wyjątkami „sz”
10. Pisownia wyrazów z „ą – om –on”, „ę –em –en”.
11. Pisownia najczęściej stosowanych skrótów.
12. Stosowanie znaków interpunkcyjnych.
V. Przewidywane osiągnięcia uczniów
1. Zapamiętuje reguły dotyczące pisowni wyrazów z trudnością ortograficzną.
2. Uzasadnia pisownię wyrazów przez utworzenie innej formy wyrazu lub podanie wyrazu pokrewnego.
3. Zapamiętuje pisownię często spotykanych wyrazów niewymiennych, oraz wyjątków.
4. Wykazuje spostrzegawczość i czujność ortograficzną.
5. Rozumie potrzebę poprawnego wypowiadania się w mowie i w piśmie.
6. Sprawnie i samodzielnie posługuje się słownikiem ortograficznym.
7. Stosuje zdobytą wiedzę w różnych sytuacjach życiowych.
VI. Ewaluacja
1.Napisanie przez uczniów dyktand sprawdzających.
2. Udział w klasowym konkursie na mistrza pisania wyrazów z „ó”, „ż”, „rz”, itd.
3. Konkurs międzyklasowy i szkolny „Kolorowa ortografia” dla klas II i III
4. Kolorowe dyktanda.
BIBLIOGRAFIA
1. Bogdanowicz M.: Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. W: T. Gałkowski, G.
2. Jedut A., Pleskot A., „Nauczanie ortografii w klasach I – III”. Poradnik nauczyciela, WSiP Warszawa 1991.
3. Kaleta- Sawicka M., Skalska I., „Vademecum nauczania ortografii w klasach początkowych”.
4. K. Paradowska „Ćwiczenia ortograficzne dla uczniów klasy 3” Żak 2006.
5. http://www.ortofrajd
