Józef Piłsudski - scenariusz lekcji historii dla IV klasy szkoły podstawowej

Tomasz Skonieczny

doradca metodyczny CEN Koszalin

 

Cele lekcji:

Uczeń: − poprawnie posługuje się terminami: Legiony Polskie, Naczelnik Państwa,

− określa czas wydarzeń: 11 listopada 1918 roku – odzyskanie przez Polskę niepodległości,

− omawia zasługi Józefa Piłsudskiego dla odzyskania niepodległości przez Polskę,

− tłumaczy, dlaczego 11 listopada obchodzi się w Polsce Narodowe Święto Niepodległości,

Metody pracy:

 • metoda aktywizująca – plakat,

• rozmowa nauczająca (pogadanka),

• praca z podręcznikiem,

• praca z infografiką,

• praca z mapą,

2 Środki dydaktyczne:

• podręcznik „Wczoraj i dziś 4” (s. 112–117) oraz multibook „Wczoraj i dziś 4”,

• materiały w formie linków,

Czas trwania: 45 minut (jedna jednostka lekcyjna).

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca:

- Nauczyciel informuje uczniów o tematyce i celach lekcji: Tematem dzisiejszej lekcji będzie postać Józefa Piłsudskiego i jego wpływ na odzyskanie przez Polskę niepodległości,

Omówienie nowych treści:

1. Rozwinięcie tematu: Józef Piłsudski jest postacią, która odegrała dużą rolę w odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W 1914 roku wybuchła pierwsza wojna światowa. Największe państwa europejskie rywalizowały o przewodnictwo na kontynencie. Wśród nich były też wszystkie kraje, które dokonały rozbiorów Polski . Po jednej stronie konfliktu były Niemcy – dawne Prusy i Austro-Węgry (podręcznik, s. 112). Podręcznik multibook, s. 112–116: https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Historia-Wczoraj-i-Dzis%podrecznik[demo][kl_4][pr_2020]/

2. Doszło do konfliktu zbrojnego (wojny światowej) pomiędzy zaborcami. Część działań zbrojnych toczyła się na ziemiach polskich. Sami Polacy, jako mieszkańcy państw zaborczych, byli wcielani do armii zaborczej, nieraz więc musieli walczyć na polu bitwy przeciw własnym rodakom. Podczas pierwszej wojny światowej państwa zaborcze potrzebowały jak największej liczby żołnierzy, dlatego ich władcy pozwalali na zakładanie w ramach swoich armii polskich oddziałów. Tak powstały między innymi Legiony Polskie, walczące u boku Niemiec i Austro-Węgier przeciwko Rosji. Jednym z dowódców Legionów był Józef Piłsudski. Po trzech latach walk Piłsudski zdecydował się zerwać sojusz z Niemcami i Austro-Węgrami, które zaczęły przegrywać wojnę. Władze niemieckie za ten czyn , uwięziły go, a jego Legiony rozbroiły. Mimo to właśnie Józef Piłsudski stał się symbolem niezłomnego patrioty.

3. Polacy wykorzystali wojnę. Zaczęli przejmować z rąk zaborców władzę na ziemiach polskich i tworzyć na nich własne urzędy, policję i wojsko. Polska po 123 latach odzyskała niepodległość. Pokonani Niemcy wypuścili z więzienia Józefa Piłsudskiego. Przybył on do Warszawy, gdzie 11 listopada 1918 roku, powierzono mu dowództwo nad Wojskiem Polskim. To właśnie ten dzień jest uważany za datę odzyskania przez Polskę niepodległości. Kilka dni później Marszałek Józef Piłsudski otrzymał pełnię władzy w Polsce jako Naczelnik Państwa. Przeczytajmy w słowniczku znajdującym się w podręczniku na s. 113, kim jest Naczelnik. Czytamy głośno (z ukazaniem podręcznika na pulpicie ekranu podczas lekcji zdalnej): https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Historia-Wczoraj-i-Dzis[1]podrecznik[demo][kl_4][pr_2020]/4

4. Józef Piłsudski –był stanowczy i nieraz używał ostrych słów. Prywatnie był jednak bardzo życzliwy i miły. Szczególnie ważna w jego życiu była rodzina, a także krewni, oraz żołnierze z Legionów. To oni kupili Marszałkowi, którego nazywali Dziadkiem, dworek w Sulejówku pod Warszawą. Obecnie w dworku jest Muzeum Józefa Piłsudskiego.

Podsumowanie: Możemy odtworzyć 30 sekund filmu z Muzeum w Sulejówku Piłsudski z rodziną https://www.youtube.com/watch?v=-m4PXpR-ALE5 lub grę interaktywną Z wizytą u Dziadka https://niepodlegla.mein.gov.pl/niepodlegla/mission1/6