Danuta Lech - doradca metodyczny plastyki i edukacji plastycznej
Głównym zadaniem edukacji plastycznej jest kształtowanie postaw twórczych. Jednak tak naprawdę nie ma recepty na programowe wyuczenie twórcy czy artysty.
Celem naszych działań powinno być kształcenie uczniów, a w przyszłości odbiorców sztuki, którzy nie będą obojętni na piękno otaczającego świata.
W tym procesie wspiera nas wychowanie estetyczne, które różni się od zwykłych metod dydaktycznych i wychowawczych tym, że uczy spostrzegania, doznawania i odczuwania rzeczywistości, a także pojmowania istoty życia ludzkiego poprzez pryzmat sztuki.
Jedną z bardziej oryginalnych i autentycznych form twórczości człowieka jest sztuka ludowa, która pozwala kształtować u dzieci wrażliwość na piękno, pozwala lepiej je poznać i zrozumieć.
Dzięki sztuce ludowej dostarczamy dzieciom wiele bogatych wrażeń, ale też uszlachetniamy ich psychikę, zapoznając z twórczym dorobkiem regionu i kraju.
Treści zawarte w sztuce ludowej są ściśle związane z tradycjami, obyczajowością, historią narodu, pomagają dzięki temu wiązać uczuciowo dziecko z regionem i krajem ojczystym.
Dzieła artystów ludowych to często oryginalne wycinanki, koronki, hafty, pisanki, szopki, zabawki, wieńce dożynkowe, budynki, sprzęty domowe, jak również barwne i bogate stroje.
W dziełach sztuki ludowej zaobserwować można ogromną radość tworzenia ich autorów wyrażającą się bogatą ornamentyką i dekoracyjnością.
Obcowanie z wytworami sztuki ludowej jest źródłem wrażeń, które później dzieci przedstawiają w swej twórczości.
Dzieciom zwykle podobają się stylizowane formy roślin i zwierząt z jakimi spotykają się np. w hafcie.
Po przybliżeniu sztuki ludowej budzi się u dzieci pragnienie samodzielnego ozdabiania przedmiotów.
Sztuka ludowa jest bliska każdemu dziecku, bo ma cudowny, pogodny, radosny stosunek do życia i piękna przyrody.
Głównym dążeniem twórców sztuki ludowej jest wywołanie radości, wytworzenie pogodnego nastroju oraz wzruszenie odbiorcy.
Dzięki tym cechom sztuka ludowa jest zawsze bliska dziecięcemu odczuwaniu świata. Tematem prac artystów ludowych jest świat marzeń, fantazji, wyobrażeń, tajemnicy, który jest bardzo bliski dzieciom.
Poprzez sztukę ludową dzieci zapoznają się z niektórymi podstawowymi zasadami komponowania na płaszczyźnie oraz kształtowania poczucia harmonii i rytmu.
Przejawy sztuki ludowej są inspiracją twórczą w wielu dziedzinach plastycznych: architekturze, malarstwie, rzeźbie, rękodziele artystycznym, sztuce użytkowej.
Dlatego nauczyciele plastyki i edukacji plastycznej często odwołują się do przebogatej skarbnicy zasobów i dorobku artystów ludowych czerpiąc inspiracje ze sztuki ludowej, zwłaszcza przy okazji realizowania treści z zakresu tradycji świąt Bożego Narodzenia lub Wielkanocy.
Literatura:
1. Brzezińska Anna Weronika. Specjaliści od kultury ludowej. Warszawa 2009. PAN
2. Górna Joanna. Wpływ sztuki ludowej na rozwój twórczości plastycznej dzieci w wieku przedszkolnym. 2006, Publikacje edukacyjne www.publikacje.edu.pl.
3. Januszkiewicz Marta. Inspiracje sztuką ludową Polski i świata w pracy twórczej dziecka. Poznań 2004, Oficyna Wydawnicza.
4. Wojnar Irena. Perspektywy wychowawcze sztuki. Warszawa 1966, Nasza Księgarnia.
5. Wojnar Irena. Teoria wychowania estetycznego. Warszawa 1995, Wydawnictwo "Żak".
