Małgorzata Pietruk
doradca metodyczny wychowania przedszkolnego
malgorzatapietruk@cen.edu.pl
Inspiracje przyrodnicze dla dzieci i nauczycieli
Jednym z celów wychowania przedszkolnego jest budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym. Jest wiele sposobów, które temu sprzyjają. Bardzo dobrą okazją do rozwijania i jednocześnie podtrzymywania naturalnej u dzieci ciekawości, potrzeby poznawania i doświadczania otaczającej rzeczywistości, są spacery i wycieczki.
Wycieczki stanowią jedną z ciekawszych form prowadzenia zajęć wychowawczo-dydaktycznych w przedszkolu, pozwalają bezpośrednio obserwować rzeczy, zjawiska i sytuacje w „naturalnych warunkach”. Każda pora roku, ze względu na różnorodność zjawisk możliwych do obserwowania, powinna być czasem intensywnego planowania i realizowania wyjść, spacerów, wycieczek, rajdów.
Inspirujące zabawy przyrodnicze w terenie.
Zgadnij co to?
Jedno dziecko siada na pieńku i zamyka oczy (chętnym dzieciom można zawiązać oczy opaską), a inne dzieci po kolei przynoszą przedmioty (najlepiej elementy naturalne, ale nie tylko). Zadaniem przedszkolaka jest po dotyku rozwiązać zagadkę.
Tajemnicza droga
Stwórz trasę wiążąc linę pomiędzy kilkoma drzewami, na końcu trasy zawiąż supeł oznaczający jej koniec. Dzieci zawiązują oczy (bądź zamykają) i trzymając się liny idą wyznaczoną trasą. Pamiętaj o właściwym odstępie między dziećmi, kolejne dziecko powinno pójść dopiero wtedy, kiedy dziecko poprzedzające jest w połowie trasy. Zabawę dzieci powtarzają tyle razi, na ile mają ochotę.
Ścieżka bosych stóp
Ścieżkę tworzą same dzieci. Narysuj na ziemi patykiem pas szerokości około pół metra i długości 3-4 metrów, po czym dzielimy go na odcinki 40-50 cm. Wypełniamy poszczególne odcinki tym, co znajduje się w okolicy: pisakiem, trawą, ziemią, szyszkami, liśćmi, gałązkami drzew iglastych, żwirem, kamieniami, kasztanami itp. Dzieci stąpając gołymi stopami po zróżnicowanej powierzchni. Dzieci mogą stąpać po ścieżce również z zamkniętymi oczami odgadując po czym w danym momencie stąpają.
Wędrówka leśnych skrzatów
Zadaniem dzieci jest przejście po leżącej kłodzie, dużej gałęzi, leżącym drzewie.
Leśne koktajle zapachów
Praca może być w małych grupkach lub indywidualna. Rozdaj dzieciom papierowe kubki. Ich zadaniem będzie skomponowanie leśnego koktajlu zapachów z tego, co znajdą dookoła. Aby zapach był intensywniejszy składniki należy rozgnieść patykiem, można też dolać do nich wody. Gdy koktajle będą gotowe poproś uczestników aby wymyślili im nazwy i zastanowili się jakich superrmocy dodaje ich koktajl, gdy go się powącha. Na zakończenie dzieci przechadzają się pomiędzy sobą dając sobie powąchać swoje koktajle.
Naturalne wzory
Powiedz dzieciom, aby znalazły na własnej dłoni trzy łączące się linie papilarne i zaznaczyły je długopisem z pomocą opiekuna. Następnie poproś je, aby spróbowały odnaleźć taki sam wzór w przyrodzie, np. na liściu, gałązce, korze drzewa.
Galeria sztuki
Podziel dzieci na kilkuosobowe grupy. Następnie rozłóż na ziemi chustkę dla każdej grupy. Poproś, aby każda grupa znalazła w lesie elementy, które kolorystycznie pasują do kolorów na chuście. Ze znalezionych elementów uczestnicy układają na swoich chustkach kompozycję artystyczną. Następnie wszyscy przechadzają się od obrazy do obrazu i rozmawiają o kompozycjach.
Malowanie przyrodą
Zabawę najlepiej przeprowadź między kwietniem, a październikiem, kiedy naturalnych barwników w postaci kwiatów, liści i owoców jest najwięcej. Podziel dzieci na grupy 2-3 osobowe. Rozdaj im sztywne kartki na podkładkach i powiedz, żeby namalowały obraz. Dzieci na pewno zapytają o farby, ty im powiedz, że dzisiaj to leśna przyroda obdaruje ich kolorowymi farbami. Nie zdradzaj za dużo szczegółów, niech dzieci kombinują. Jeśli będzie potrzeba to im podpowiedz. Po wykonaniu zadania porozmawiajcie o kolorach jakie znajdują się na kartkach oraz o tym z czego w przeszłości robiono farby.
Poszukiwacze leśnych skarbów
Rozdaj dzieciom lupy w celu szukania ciekawych znalezisk. Gdy dziecko znajdzie – jego zdaniem- coś ciekawego zróbcie zdjęcie. Najlepiej, gdy zdjęcia dzieci wykonają samodzielnie. Z wykonanych zdjęć zróbcie wystawę w przedszkolnej bazie.
Mieszkańcy lasu
Zadaniem dzieci jest znalezienie mieszkańców lasów bądź ich śladów. Mogą być to kręgowce i bezkręgowce, a także gniazda ptaków, pajęczyny, odchody dzikiej zwierzyny, buchtowiska itp.). Zabawę najlepiej zorganizować podczas wędrówki.
Nasz własny szałas
Zabawa może potrwać kilka dni. Powiedz dzieciom, że zbudujecie szałas, który będzie waszym leśnym domkiem. Można pokazać dzieciom przykładowe ilustracje szałasów, aby wiedziały na czym ta budowla polega. Daj dzieciom możliwość decydowania o tym, jak ma wyglądać, jaki ma być duży itp.
