III 2022 Pamięć sekwencyjna i symultaniczna

Renata Pietras-Pacynko

Doradca metodyczny wychowania przedszkolnego

Pamięć symultaniczna

Pamięć symultaniczna - jest początkowym etapem ćwiczeń zapamiętywania. Zapamiętujemy całość, globalnie, prawopółkulowo.

Patrzymy na cały zbiór obrazków bądź wyraz i zapamiętujemy.

Zakrywamy

Dokładamy pod spodem zapamiętane elementy od lewej do prawej.

Następnie odkrywamy i porównujemy.

Pamięć sekwencyjna

W pamięci sekwencyjnej chodzi o przetwarzanie lewopółkulowe, czyli analitycznie krok po kroku. Wzór pokazujemy pojedynczo, rozdzielając na części.

Kładziemy jeden element czekając kilka sekund i zakrywamy.

I tak samo z kolejnymi...

Następnie dziecko również musi krok po kroku ułożyć ten wzór zgodnie z kierunkiem czytania i pisania, czyli od lewej do prawej.

I sprawdzamy również okrywając elementy krok po kroku.

Zabawy takie pomogą dzieciom między innymi w późniejszym przepisywaniu z tablicy, ale także w rozdzielaniu zdania na wyrazy, porządkowaniu liter w wyrazach.

Różnice między pamięcią symultaniczną a sekwencyjną

Można by powiedzieć, że bez pamięci nie istnieje nauka, a bez nauki nie istnieje pamięć. Sprawnie funkcjonująca pamięć jest bardzo istotna w procesie uczenia się. Dzięki pamięci mózg człowieka jest w stanie zakodować, jak pachnie skoszona trawa, jak smakują letnie truskawki. Pamięć jest także niezbędna do nazywania otaczających nas przedmiotów, imion naszych znajomych i bliskich oraz miejsc, które odwiedziliśmy bądź chcielibyśmy zobaczyć.

Mózg człowieka dzieli pamięć na dwa rodzaje:
- pamięć symultaniczna, za którą odpowiedzialna jest prawa półkula mózgu;
- pamięć sekwencyjna, która ulokowana jest w lewej półkuli.

Pamięć symultaniczna

Dzięki niej zapamiętujesz twarze ludzi, odróżniasz osoby, wcześniej poznane od nieznajomych.
Pamięć symultaniczna to także obraz drogi, którą codziennie wracasz do domu po pracy, kolejność dni tygodnia, nazw miesięcy, ciągów liczbowych.
Pamięć prawopółkulowa to znajomość tekstu ulubionej piosenki, modlitwy czy wierszyka z dzieciństwa.

Dla przypomnienia, prawa półkula mózgu odpowiada za takie aspekty, jak:

  • Postrzeganie całościowe, a nie szczegółowe
  • Kreatywność, uzdolnienia plastyczne i muzyczne
  • Myślenie abstrakcyjne
  • Wyobraźnia
  • Emocje i mimika twarzy

Ćwiczenia pamięci symultanicznej polegają na spostrzeżeniach wzrokowych. Bardzo ważne jest, aby materiał, który prezentowany jest dziecku był pokazywany w jednym momencie, a następnie jednocześnie zakrywany (np. pięć kartoników przedstawiających owoce). Warto zacząć od tematu bliskiemu dziecku (np. owoców, które dziecko zna). Na czym polega ćwiczenie? Zachęcam do zapoznania się z materiałem Pamięć symultaniczna, w której szczegółowo omawiam etapy pracy z dzieckiem.

Pamięć sekwencyjna

Niezwykle ważna w codziennym funkcjonowaniu człowieka.

Dzięki niej jesteśmy w stanie opisać, jak nam minął dzień, co robiliśmy wczoraj, jak spędziliśmy wakacje, czy co jedliśmy w niedziele na śniadanie.
Dzięki pamięci sekwencyjnej możemy przeczytać książkę, zrozumieć jej treść, zapamiętać kolejność wydarzeń, a na koniec opowiedzieć o niej swoim najbliższym.

Dla przypomnienia, lewa półkula mózgu odpowiada za takie aspekty, jak:

  • Dostrzeganie szczegółów, a nie całości
  • Dostrzeganie różnic i zależności
  • Postrzeganie czasu
  • Myślenie logiczne
  • Wytwarzanie i odbieranie mowy

Ćwiczenia pamięci sekwencyjnej są zbliżone do symultanicznej. Różnica polega na sposobie prezentacji materiału. Zachęcam do zapoznania się z materiałem Pamięć sekwencyjna, w której szczegółowo omawiam etapy pracy z dzieckiem.