Katarzyna Fiebiger - doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej
Najnowsze trend w nauczaniu języka obcego małych dzieci - katarzynafiebiger@cen.edu.pl
Dziś językami obcymi chciałby się posługiwać chyba każdy, gdyż często jest to przepustka do awansu, swobodnego podróżowania czy otrzymania lepszej pracy. My nauczyciele realizując najważniejsze cele jakim jest kształcenie kompetencji kluczowych młodego obywatela, powinniśmy wiedzieć, że ta edukacja powinna być nie tylko szybka, ale i skuteczna. Zatem kompetencje w posługiwaniu się językiem ojczystym i obcymi to priorytety. Wiąże się to z próbami rozwijania coraz nowszych metod opartych o cyfrowe (i nie tylko) narzędzia, które adresowane są do coraz dokładniej sprecyzowanych grup odbiorców. Zakładając różne potrzeby i oczekiwania każdej z grup uczących się, a na tym polu także następuje znaczna dywersyfikacja, poszukiwanie indywidualnie dopasowanej metody może stać się kluczem do sukcesu. Wyobrażenie niektórych osób niezwiązanych z branżą nauczycielską o nauczaniu dzieci języka angielskiego jest taka, że na zajęciach śpiewa się piosenki, gra w gry, a od czasu do czasu koloruje obrazki. Ale my nauczyciele wiemy, że jest inaczej! Świadomi rodzice oczekują, że ich dziecko szybko nabędzie umiejętność mówienia. A uczenie mówienia nie jest niestety proste. Poniżej omówię kilka trendów, które z pewnością mogą wesprzeć naukę języka obcego w klasach młodszych i sprawić że dzieci chętniej będą chciały mówić w tym języku. Na języku obcym uczniowie od najmłodszych lat powinni wypowiadać się całymi zdaniami, nie pojedynczymi słowami. A więc nawet w grupie przedszkolnej powinniśmy stosować tę zasadę. Bowiem słowa, prawie nigdy nie występują w izolacji, ale w otoczeniu innych słów. Dlatego konieczność wypowiadania się całymi zdaniami i używania pełnych zwrotów, uważana jest jako warunek każdej zabawy i gry. Niezbędne jest zatem wybieranie gier "na mówienie" i powtarzanie całych fraz z poznawanym słownictwem. To może być ćwiczone jedno zdanie, w którym zmieniamy jedno słówko. Np. I have got pink pencil, I have got pink pencil case, I have got pink pen itd. In my town there is a big museum, in my town there is a big swimming pool, in my town there is a big hospital itd. Efektywna gra edukacyjna musi być łatwa, szybka i uniwersalna. Przede wszystkim, jej zasady powinny być proste, a jej objaśnienie najlepiej gdyby odbywało się bez, lub z minimalnym użyciem języka polskiego, Samo przygotowanie plansz, kart, obrazków, pionków czy kostek powinno być super szybkie. I ostatecznie, uniwersalność jej powinna polegać na tym, że przy wymianie np. kart można ją wykorzystać zarówno z przedszkolakami, jak i ze starszymi dziećmi. Dzieci nie znają jeszcze czasów, nie potrafią budować poprawnie zdań. Zasób ich słownictwa jest mały, albo bardzo mały. Zatem jak to zrobić?
Uczniowie powinni pracować jak najczęściej w grupach lub parach, a nauczyciel powinien być ich doradcą i obserwatorem. Wynika to z tego, że praca całą grupą czy klasą (zwłaszcza liczną) nie da dzieciom możliwości wykorzystania poznanych fraz, wyrażeń czy słów w mówieniu. Kiedy uczniowie rozmawiają ze sobą w języku obcym to mają przede wszystkim okazję sprawdzić, czy to co mówią jest zrozumiałe. Ponadto muszą zwrócić uwagę na to, jak mówią i co mówią, dzięki czemu uczą się odpowiednio sterować rozmową i mogą zauważyć braki w swojej kompetencji językowej. Ponadto słuchają innych, a tym samym zwiększa się ich kontakt z językiem. I jest to bardzo istona kwestia w dobie „zatapiania się” w ekrany telefonów, tabletów czy komputerów. Otóż podczas rozmowy rozwijają się umiejętności społeczne. Budują się więzi z pozostałymi uczniami i aktywne słuchanie może sprawić, że na przykład wypada być uprzejmym.
Sprzyja temu właśnie praca w małych grupach czy parach. Nie tylko bowiem pozwala zadbać o konwersację, kulturę bycia ze sobą, ale także wprowadza nasze zajęcia na inny poziom dynamiki. A różnicowanie dynamiki jest równie ważne jak bogacenie słownictwa na każdej lekcji. Zatem… nie ma cenniejszego ćwiczenia na lekcji, niż konwersacja pomiędzy uczniami i to na każdym poziomie. Ćwiczenia komunikacji ustnej – to siła napędowa nauki języków. Im więcej uczniowie będą rozmawiać, w języku obcym tym lepiej. Zatem… Konwersujmy i przyzwalajmy na konwersacje.
Bibliografia: T. Róg – Nauczanie języków obcych – teoria, badanie, praktyka.
