IV 2020 Zdalna lekcja umuzykalnienia dla przedszkolaków i ich starszego rodzeństwa

Agniezszka Wilczyńska - doradca metodyczny muzyki i edukacji muzycznej

Zdalna lekcja umuzykalnienia dla przedszkolaków i ich starszego rodzeństwa

W dzisiejszym artykule przedstawię mój pomysł na przybliżenie dzieciom dawnej tradycji związanej ze świętami wielkanocnymi. W wielu regionach Polski kultywowany był zwyczaj wożenia po wsi kurka (koguta) w kolorowo udekorowanym wózku. Takie odwiedziny miały zapewnić gospodarzom zdrowie i pomyślność.  Za swoje śpiewanie chłopcy (bo to oni tym się zajmowali) otrzymywali słodycze, jajka i inne smakołyki. Ten zwyczaj kojarzy mi się w bożonarodzeniowym kolędowaniem, śpiewaniem, składaniem życzeń i tradycją obdarowywania kolędników. We współczesnych czasach składamy sobie życzenia, dzielimy się poświęconym jajkiem-symbolem życia, ale nie ma powszechnej tradycji śpiewania. Stąd warto dzieciom przypomnieć o tym pięknym zwyczaju.

Piosenka pt.”Wieziemy tu kogucika” ma prosty, krótki tekst i łatwo wpadającą w ucho melodię. Nawet 4-5 letnie dzieci szybko jej się nauczą. Oto wykonanie przedszkolaków w pięknych ludowych strojach.

https://youtu.be/s6aDkJKj8M0

W załączniku mp3 z wykonaniem dzieci starszych.

A oto tekst piosenki:

1.Wieziemy tu kogucika. Dajcie jajek do koszyka!
Dajcie aby choć ze cztery. A do tego ze trzy sery dla kogucika!
Kukuryku!

2. Oj, zieleni się, zieleni, młoda trawka tuż przy ziemi.
Kukuryku, kukuryku, i już pełno jest w koszyku dla kogucika!
Kukuryku!

3. Do was tutaj wstępujemy. Zdrowia, szczęścia winszujemy!
Dajcie też co macie dodać. Zdrowia, szczęścia nie żałować dla kogucika!
Kukuryku!

Zwykle pracując z przedszkolakami wprowadzam piosenkę najpierw bez akompaniamentu tylko śpiewając fragmenty, które dzieci powtarzają. Żeby ułatwić dzieciom zrozumienie tekstu mam zawsze ze sobą koguciki, kurczątka, koszyczek i oczywiście jajeczka. Opowiadam krótko na czym polegał zwyczaj chodzenia z kurkiem. Następnie – śpiewamy przy akompaniamencie pianina. Kolejnym etapem jest śpiewanie z rytmicznym akompaniamentem na grzechotkach. Tu idealnie sprawdzają się grzechotki-jajeczka, które przedszkolaki wprost uwielbiają. Instrument ten ma wiele zalet:

- może grać cała grupa i nie zagłusza melodii, ponieważ jest to cicho brzmiący instrument

- instrument ma łatwy sposób gry i bezpieczny kształt, więc gram na nim i bawię się nawet z maluszkami ze żłobka

- do grania angażujemy obie ręce (pod warunkiem, że mamy dużo instrumentów)

- śpiewanie i granie można z powodzeniem łączyć z gestami, ruchem i krokami tanecznymi (często w czasie piosenki grając na jajeczkach: kręcimy młynki, robimy „wycieraczki”, robimy wyrzuty rąk we wszystkich kierunkach i nie traci na tym ani śpiew ani rytmiczne granie!)

- jajeczka doskonale nadają się do ćwiczeń sprawności manualnej dłoni oaz koordynacji ruchowej: grając można je delikatnie podrzucać, przerzucać z ręki do ręki, przekładać za plecami, turlać po podłodze z ręki do ręki i wiele, wiele innych.

- no i ostatnia zaleta – grające, kolorowe jajeczka doskonale naśladują pisanki! Na zdjęciach – jajeczka i inne  rekwizyty potrzebne do zabawy. Zwykle te złote jajka cieszą się największym powodzeniem.

Przedstawię Wam teraz zabawę, którą robiłam z dziećmi w zeszłym roku. Dzieci wielokrotnie prosiły o kolejne i kolejne jej powtórzenie. Łączę ze sobą kolorowe chustki i układam z nich na dywanie duże koło (na zdjęciu macie takie w wersji mini, bo mam nieduży przedpokój). Można użyć do tego szarf. Ja jednak lubię moje (uszyte z dederonu przez mojego Tatę) chustki, ponieważ dodają do zabawy koloru. Podczas zabawy dzieci muszą uważać, żeby nie zaczepić o chustki nogą i nie zepsuć koła, co jest dla nich dodatkowym ćwiczeniem sprawnościowym.  Zabawę robię w trzech wariantach:

1. Ma na celu utrwalenie piosenki: dziewczynki siedzą w kole i grają do rytmu na kolorowych jajeczkach. W tym czasie chłopcy maszerują po zewnętrznej części koła śpiewając. Na przerwę w muzyce ( po każdej zwrotce) – zmieniają kierunek ruchu. Przy kolejnym wykonaniu piosenki-dziewczynki i chłopcy zamieniają się rolami.
2. Drugi wariant – to odegranie scenki chodzenia z kurkiem w połączeniu oczywiście ze śpiewem. Do tej zabawy zabieram z domu koszyczki do święconki, do których wkładam koguciki lub kurczaczki, które maja symbolizować kurka. Wybieram dwoje dzieci, które idą ze śpiewaniem po zewnętrznej części koła. W środku siedzą pozostałe dzieci i grają na jajeczkach. Po każdej zwrotce dzieci z koszyczkami zatrzymują się i nastawiają koszyczki, do których inne dzieci wrzucają jajeczka-grzechotki. Po następnej zwrotce zbierają jajeczka od innych dzieci aż zbiorą wszystkie jajeczka. Przy powtórzeniu zabawy zmieniam dzieci chodzące z koszyczkami. Powtórzeń musi być wiele, bo każdy chce chodzić z koszyczkiem. Tym samym każde dziecko podczas zabawy szybko uczy się całej piosenki na pamięć. Na każdej rytmice na koniec zabawy dziecko, które najładniej śpiewało może nakręcić kurczaczka, który chodzi dookoła dzieci.
3. Trzeci wariant zabawy stosuje czasami na początku, kiedy dzieci osłuchują się z piosenką lub na kolejnych zajęciach, kiedy nie mam zbyt wiele czasu na powtórzenia i zabawę robie tylko jeden raz. Koło z szarf na podłodze jest puste (to nasz koszyczek), wszystkie dzieci są za zewnątrz koła i mają w ręku jajeczka – grzechotki. Dzieci podskakują z nogi na nogę po zewnętrznej części koła. Na przerwę w muzyce – hop – jajeczka – dzieci wskakują do koszyczka.

Pomysłów na świąteczne zabawy jest wiele. Jak to przełożyć na pracę zdalną?

Jest jeden poważny minus- brak innych dzieci w domu, potrzebnych do zbiorowej zabawy.

Jednak pomysłowe mamy poradzą sobie z tym zadaniem. Można:

-  wykorzystać starsze lub młodsze rodzeństwo

- bawić się „na niby” i śpiewać piosenkę dla misiów, lalek i innych zabawek

- śpiewać na zmianę: raz mama, raz dziecko

-  można wreszcie – i w zasadzie o to chodzi – zaangażować do zabawy całą rodzinę.

Dziecko chodzi z kogucikiem, odwiedza w różnych pokojach wszystkich domowników, śpiewa piosenkę. W nagrodę dostaje jajka. Jakie? Na zdjęciu moje zeszłoroczne jajka dekoracyjne. Na pewno w domu mamy mają podobne. Kogutki i kurczątka- można kupić, ale też zrobić. Zwróćcie uwagę, że na zdjęciu jest zrobiony szydełkiem zajączek i dwa koguciki (niestety to nie ja byłam taka zdolna). Ale jest też kogutek z papieru ozdobiony piórkami. Możemy pobawić się z dziećmi plasteliną czy wreszcie narysować koguta na kartce z bloku technicznego, pomalować i wyciąć. W tym roku nie pójdziemy do kościoła ze święconką. Możemy jednak wspólnie z dziećmi zrobić pisanki, ozdobić je bardziej lub mniej tradycyjnie. A  w czasie świąt – zrobić świąteczny wariant zabawy – za śpiewanie obdarowywać dziecko piękną pisanką.

W domu nie zawsze mamy instrumenty, jednak możemy je zrobić. W internecie jest sporo pomysłów na grzechotki czy bębenki, pisałam o tym w poprzednim artykule. Z moim trzylatkiem zrobiliśmy grzechotki z pudełek po actimelu. Można wykorzystać plastikowe pudełeczka z jajek-niespodzianek. I już mamy instrumenty do grania i rekwizyty do zabawy.

A teraz propozycja dla mam, które maja w domu dzwonki chromatyczne (potocznie błędnie nazywane cymbałkami). Melodia piosenki jest łatwa do zagrania, robię to z dziećmi na muzyce w szkole podstawowej. Więc…spróbuj mamo! Na fotografii masz zapis nutowy, dla ułatwienia podaję dźwięki:

G G C2 G    A G A G   x2

G F E D      C1 C1 E E  x2

G F E D C1

C2 jest po prawej stronie i ma małą płytkę a C1 jest po lewej i jest większe.

Kiedy mam zagra – dziecko powtarza, chociaż pewnie będzie wolało zagrać własną interpretację  i to jest bardzo rozwijające (chociaż czasami hałaśliwe).

Na koniec jeszcze ostatni wariant naszego wielkanocnego chodzenia z kogucikiem. W święta możemy pozwolić sobie na trochę słodkości i obdarować nasze śpiewające dziecko ciasteczkami, babeczkami czy czekoladowymi jajeczkami.

I takim słodkim akcentem zakończę mój artykuł.

W załączniku krótkie informacje o innych zwyczajach wielkanocnych.

I jeszcze – śpiewajmy i tańczmy ze swoimi dziećmi, to bardzo rozładowuje stres i wszystkim poprawia humor.

Pliki do pobrania