Izabela Janocha
doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej
izabelajanocha@cen.edu.pl
„Kto wymyślił choinki?”
Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński w swoim wierszu napisał, że choinki to dzieło poety. Choinka to jeden z najpiękniejszych elementów Świąt Bożego Narodzenia. W tym roku szkolnym nie ustroimy wspólnie ze swoimi uczniami tej jednej, stojącej w klasie, kolorowej, wymarzonej choinki. Ale zrobimy to – każdy w swoim domu, podczas zdalnych lekcji.
Oto kilka propozycji do wykorzystania na zdalnych zajęciach. Wszystkie propozycje dotyczą choinki.
Wiersz K.I. Gałczyńskiego znajdziesz w zbiorach poezji dla dzieci pod tym samym tytułem „Kto wymyślił choinki” lub tutaj. Inne wiersze o choinkach i teksty, dostępne są w ciekawym opracowaniu „Wiersze i opowiadania nie tylko do czytania” wydanym przez MAC Edukacja.
Piosenki o choince znajdziesz tutaj. I tutaj.
Dziś nie wyobrażamy sobie Świąt Bożego Narodzenia bez choinki. Dzięki ozdobionemu drzewku Święta stają się magiczne, pachnące lasem i słodyczami. Według tradycji choinkę stroimy przeróżnymi ozdobami: szklanymi bombkami, światełkami, łańcuchami, „anielskim włosem”, cukierkami w błyszczących papierkach, piernikami. Robimy to zwykle tuż przed Wigilią. Tradycja ta przywędrowała do Polski niedawno, na przełomie XVIII i XIX wieku z Niemiec. Takie udekorowane drzewko było symbolem życia, płodności i odrodzenia.
Zwyczaj ozdabiania choinki znali już wcześniej Górale. Ich choinka zawieszana była „do góry nogami” pod sufitem i nazywała się „jutka”. Była przyozdabiana różnymi słodyczami i suszonymi owocami. Ozdoby te miały swoje znaczenie, np. orzechy oznaczały dobrobyt i moc, jabłka symbolizowały raj, zdrowie i urodę, światełka symbolizowały obraną drogę, a aniołki opiekę nad domem i domownikami.
A co zdobiło polskie domy zanim nastała moda na choinki?
W Święta pod powałą wieszano jemiołę, która godziła skłócone pary i łączyła zakochanych.
Bardzo popularna była podłaźniczka, czyli gałąź lub czubek świerka, sosny lub jodły , zawieszony pod sufitem i ozdobiony jabłkami, orzechami, piernikami, ozdobami z papieru, bibułki i słomek.
Przepiękną, delikatną ozdobą wieszaną pod powałą były światy czyli subtelne konstrukcje zrobione z opłatków farbowanych na różne kolory lub białych.
Na uwagę zasługują również pająki – dekoracje wykonane z delikatnych słomek, wstążeczek i kolorowych wełenek i bibułki. Ich konstrukcje przypominały delikatne żyrandole.
Przedstawiam kilka propozycji działań plastycznych dotyczących choinki świątecznej, do wykonania podczas zdalnych lekcji:
Choinki geometryczne z figur geometrycznych.
Choinka z kolorowych pasków papieru.
Choinka z pasków papieru zwiniętych w ruloniki.
Choinka przecinana.
Instrukcja do wykonania choinek geometrycznych
Przygotuj kartkę o formacie A4, kolorowy papier z wycinanek lub gazet, klej, nożyczki, ołówek.
Na kartce narysuj jak największy trójkąt – to będzie kształt twojej choinki. Rysuj ołówkiem tak, aby linia była prawie niewidoczna.
Teraz wytnij różne figury geometryczne o różnych wielkościach i barwach.
Ułóż wycięte figury na wyznaczonym ołówkiem kształcie choinki.
Teraz przyklej figury pamiętając o staranności.
I gotowe!