Małgorzata Pietruk
doradca metodyczny wychowania przedszkolnego
malgorzatapietruk@cen.edu.pl
Metoda projektu na zajęciach przyrodniczych w przedszkolu
Metoda projektu pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie zaczęto ją stosować na początku XX wieku. Za jej twórcę uważa się Williama H. Kilpatricka. Kilpatrick twierdził, że uczniowie powinni samodzielnie zdobywać wiadomości i sprawdzać umiejętności w konkretnych sytuacjach życiowych, zamiast przyswajać wiedzę teoretycznie.
Projekt edukacyjny jest zespołowym działaniem zaplanowanym i koordynowanym przez nauczyciela, a realizowanym samodzielnie przez dzieci. Jego celem jest stworzenie dla dzieci warunków, w których mogą samodzielnie zdobywać wiedzę. Samodzielność rozpoczyna się w momencie formułowania problemu, a następnie przechodzi w fazę przemyślenia, zaplanowania oraz realizacji postawionych sobie zadań.
Metoda projektu nie odrzuca tradycyjnych metod zdobywania wiedzy. Realizowane projekty często wykraczają poza treści programowe i dotyczą więcej niż jednej aktywności.
Metoda projektu jest bardzo przyjazna dla nauczyciela oraz dziecka. Ułatwia ich wspólną pracę i osiąganie wysokich efektów, zarówno wychowawczych, jak i dydaktycznych. Praca metodą projektu wymaga od nauczyciela wykazania dużego zaufania dla umiejętności i możliwości dzieci. Rola nauczyciela w metodzie projektu polega na organizowaniu i koordynowaniu pracy dzieci, pełnieniu roli dyskretnego przewodnika na drogach zdobywania przez nich wiedzy. Praca metodą projektu opiera się na zespołowej realizacji konkretnego celu. Podczas realizacji projektów dzieci kształcą umiejętność samooceny, samodzielności, samorządności i współpracy w grupie oraz nabywają umiejętności organizacyjne.
Rodzaje projektów
Ze względu na rodzaj wykonywanych działań projekty można podzielić na:
Ze względu na liczbę uczestników projektu wyróżnia się projekty:
Ze względu na obszar działania projekty mogą mieć charakter:
Projekt edukacyjny jest realizowany przez zespół dzieci pod opieką nauczyciela i obejmuje następujące działania /etapy:
W przedszkolu dzieci planują i wykonują projekty pod opieką nauczyciela. Realizatorami projektu mogą być kilkoro wychowanków, wszystkie dzieci z grupy przedszkolnej, wszystkie dzieci z przedszkola. Punktem wyjścia jest pewna sytuacja problemowa, zamierzenie, podjęcie jakiejś inicjatywy, wytyczenie określonego celu. Punktem dojścia jest szeroko rozumiany produkt: album, kącik, danie kulinarne, przedstawienie, praca plastyczna, prezentacja filmu, wystawa.
Fazy realizacji projektu.
Metoda projektu uczy dzieci przedsiębiorczości, samodzielności, współdziałania w zespole, planowania i doprowadzania aktywności do końca.
Metoda projektu w praktyce.
Temat: Jabłko.
Faza I
Wybór tematu oraz stworzenie siatki wiedzy i niewiedzy. Siatka wiedzy to zapisanie/ zaprezentowanie informacji na temat owocu. Forma dowolna: plakat, obrazki, zapiski przez nauczyciela. Siatka tworzona jest podczas burzy mózgów.
Faza II
Opracowanie planu działań. Ustalenie kto bierze udział w projekcie/ cała grupa. Zaplanowanie zadań do wykonania/ zapisanie tych działań i osób odpowiedzialnych. Ustalenie co będzie efektem końcowym: szarlotka.
Faza III
Realizacja projektu.
Stworzenie kącika tematycznego o jabłku. Przynoszenie eksponatów i materiałów edukacyjnych przez dzieci i rodziców.
Rozmowy w kręgu na temat jabłek. Oglądanie owoców, zapoznanie z budową, smakiem, zapachem, wyglądem.
Wysadzenie nasion jabłek.
Wykonanie soku z jabłek. Powstanie soku i miąższu. Porównywanie smaku soku domowego z sokiem kupnym.
Suszenie jabłek. Poznanie procesu suszenia. Smakowanie i porównywanie smaków.
Jabłko w sztuce. Zapoznanie z obrazami z jabłkiem. Poznanie piosenek i zabaw z motywem jabłkowym.
Zabawy matematyczne. Ważenie, zapoznanie z rodzajami wag, porównywanie ciężaru.
Zabawy językowe. Tworzenie książeczki jabłkowej książeczki.
Zabawy plastyczne. Wykonanie prac plastycznych różnymi technikami. Wypełnianie konturów jabłka bibułkowymi kulkami. Lepienie z masy solnej jabłuszek.
Wycieczka do sadu. Zapoznanie z miejscem gdzie rosną jabłonie.
Faza IV
Zakończenie projektu. Prezentacja efektów. Ewaluacja działań.
Wspólne pieczenie szarlotki. Poznanie etapów pieczenia ciasta. Degustacja ciasta. Częstowanie ciastem rodziców.
Ewaluacja działań. Umieszczanie jabłek w koszykach z minkami uśmiechnięte i smutnymi.
