Renata Pietras-Pacynko
Doradca metodyczny wychowania przedszkolnego
Bajkoterapia stanowi odłam biblioterapii i polega na wykorzystywaniu bajek i baśni w celach terapeutycznych, edukacyjnych czy relaksacyjnych. Dzięki tej formie zajęć dziecko poznaje kulturę, obyczaje, historię, uczy się rozumieć świat, w którym żyje, a także rozwija wyobraźnię i pogłębia swoje zainteresowania. Bajkoterapia może być również stosowana w celach terapeutycznych, ponieważ wyzwala różnego rodzaju emocje, pozwala odreagować napięcia oraz zaspokajać podstawowe potrzeby. Pozwala spojrzeć na problem z innej strony.
Według Bruna Betteelheima bajki i baśnie mają duże znaczenie w rozwoju i wychowaniu dzieci:
- oddziałują na psychikę poprzez identyfikację z pozytywnym bohaterem;
- pozwalają rozpoznać wewnętrzne problemy dziecka oraz dają sposoby radzenia sobie z nimi;
- wspierają rozwój osobowości poprzez wyjaśnianie pojęć, odczuć, doznań dotyczących psychiki dziecka;
- zachęcają do aktywnego pokonywania napotkanych trudności oraz do nawiązywania pozytywnych relacji z innymi oraz światem przyrody.
Bruno Bettelheima można uznawać za pomysłodawcę tej terapii. Przeprowadzał on długoletnie badania, dzięki którym stwierdził, że opowieści muszą przede wszystkim zaciekawić odbiorcę i uruchomić wyobraźnię.
Typów bajek jest bardzo wiele, każda metoda ma działać na inne problemy. W związku z tym bajki można podzielić na:
- relaksacyjne,
- psychoterapeutyczne,
- psychoedukacyjne.
Bajki mają na celu pomóc dzieciom. Czytanie bajek ma wiele zalet, do których zaliczyć można:
- pokonywanie swoich leków i słabości;
- pozytywne myślenie;
- zrozumienie swoich uczuć;
- porzucenie poczucia samotności;
- rozumienie świata i jego problemów;
- identyfikację z bohaterem pozytywnym;
- chęć pracy nad sobą;
- wyrobienie poczucia własnej wartości;
- odczuwanie miłości;
- możliwość i chęć pokonywania trudności.
Wychodząc naprzeciw nieustannemu zainteresowaniu bajkoterapią, Polskie Towarzystwo Biblioterapeutyczne zaprosiło chętnych do udziału w kursie Bajkoterapia pomaga dzieciom. Warsztaty dla bibliotekarzy odbyły się w 2014 roku, w Poznaniu i podczas tego kursu powstała publikacja zawierająca 17 prac, adresowanych do dzieci w wieku od 4 do 9 lat. Jeden tekst to opowiadanie terapeutyczne. Do niektórych z nich powstały scenariusze zajęć.
Zachęcam do skorzystania z proponowanej publikacji. Opracowanie zawiera treści bajek dotyczących problemów:
- nowy człowiek rodziny,
- nieśmiałość,
- inność,
- samodzielność,
- niechęć do przedszkola,
- lęk przed burzą,
- lęk przed owadami i pająkami,
- relacje w grupie rówieśniczej.