IV Metody nauczania i ich podział

Renata Pietras-Pacynko

Doradca metodyczny wychowania przedszkolnego

Metoda nauczania – najogólniej rzecz biorąc, to celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy, nabycie umiejętności oraz wykorzystanie jednych i drugich w praktyce.
Jeszcze do niedawna preferowane były 4 grupy metod nauczania (wg Wincentego Okonia):

• podające – uczenie się przez przyswajanie
• problemowe – uczenie się przez odkrywanie
• waloryzacyjne – uczenie się przez przeżywanie
• praktyczne – uczenie się przez działanie

Szybko zachodzące zmiany w polityce, gospodarce, pociągnęły za sobą zmiany w oświacie, a tym samym i w metodyce nauczania. Podział proponowanych przez W. Okonia okazał się zbyt ogólny. Powstały strategie nauczania, w obrębie których wyróżnia się  kilka grup i kilkanaście metod w obrębie każdej grupy. Zmodyfikowany podział metod zaproponował F. Szlosek, wyraźnie rozszerzając grupę metod problemowych o metody aktywizujące.

Małgorzata Taraszkiewicz w książce „Jak uczyć lepiej? – Czyli refleksyjny praktyk w działaniu” przedstawia 16 metod aktywizujących proces uczenia się:

- wykład
- praca z tekstem
- pomoce wizualne
- pokazy i demonstracje
- pytania i odpowiedzi
- dyskusja
- „burza mózgów”
- pisanie, mówienie, działanie
- analiza przypadku
- odgrywanie ról
- drama
- symulacja
- karty dydaktyczne
- mapa mentalna
- linie czasu
- wizualizacja

Klasyfikacji metod aktywizujących w dostępnej literaturze, jest bardzo dużo, a wszystko zależy od przyjętych kryteriów. Biorąc pod uwagę cele i treści zajęć Jadwiga Krzyżewska dokonała własnego podziału metod aktywizujących.
Doświadczony mechanik samochodowy posiada bogaty zestaw narzędzi oraz wiedzę, jak i kiedy ich używać, aby nikomu nie zrobić krzywdy. Ty, jako doświadczona nauczycielka, powinnaś również mieć swój własny, oryginalny i niepowtarzalny katalog metod oraz wiedzę, jak i kiedy z niej korzystać.
Chciałabym tu jeszcze zwrócić uwagę na często zamiennie stosowane terminy:

metoda ⇒ technika,        technika ⇒ metoda

Otóż naukowcy i dydaktycy bardzo przestrzegają rozróżniania tych pojęć.