II 2022 W świecie książek dla dzieci
Małgorzata Pietruk
doradca metodyczny wychowania przedszkolnego
malgorzatapietruk@cen.edu.pl
W świecie książek dla dzieci
Jeśli już zaczniesz
wszystko widzieć wyraźniej
blask od cienia
odróżnisz –
odejdą baśnie
by nigdy nie powrócić.
Zwierzęta mówić przestaną,
czary odlecą z przedmiotów
wieloryb się zmieni w butelkę
tranu a słońce w kropelkę potu.
J. Ratajczak
Obcując z książką czytelnik przenosi się w świat nierealny, stworzony we własnej wyobraźni, gdzie sam musi podjąć decyzję co jest dobre, a co złe. Dzięki książce człowiek odkrywa wartości ponad czasowe, którymi kieruje się w życiu. A. Kłosowska uważa, że „książka literacka działa na odbiorców „oczyszczająco” moralnie i psychicznie, tworząc bezinteresowne więzi społeczne, pogłębiające plastyczność intelektualną i wrażliwość uczuciową, wywołując postawy społecznego zaangażowania i aspiracji twórczych. Znajomość kanonu kultury narodowej jest trwałym elementem grupowej świadomości, buduje poczucie wspólnoty kulturalnej”. Dziecko obcując z literaturą od najmłodszych lat rozwija swoją wyobraźnię, pobudza umysł do twórczego działania, wzbogaca swoje doświadczenia i zainteresowania, uczy się rozróżniać pozytywne i negatywne strony życia, wzbogaca słownictwo. Pielęgnowanie wśród młodych czytelników umiejętności właściwego korzystania i przeżywania utworów literackich, przygotowuje ich do życia młodzieńczego i dorosłego, gdzie będą już „wprawnymi piechurami po ścieżkach czytelniczych.” Jest to bardzo istotny fakt we współczesnym świecie, w którym człowiek przestał zabiegać o dobra duchowe, skłaniając się do dóbr materialnych. Książka została wyparta przez telewizor, komputer. Coraz częściej słyszy się o przekładaniu na język
filmu, dzieł literackich, a doskonale wiemy, że najlepsza produkcja filmowa nie zastąpi najgorszej książki. Rozbudzenie zainteresowań czytelniczych dzieci przedszkolnych
ma na celu uaktywnić je, spowodować aby stały się rozumnymi czytelnikami, potrafiły wyszukiwać w literaturze, to co jest najistotniejsze.
Rozwijanie umiejętności czytelniczych, ma na celu zaszczepienie wśród dzieci takiego bakcyla, aby stał się on motorem napędowym do nauki czytania, dzięki czemu będą
chętnie sięgały po książki, kiedy tylko będą miały na to ochotę. Myślą przewodnią działań czytelniczych jest również uzmysłowienie rodzicom, dzieci przedszkolnych, istoty znaczenia literatury w życiu dziecka, zachęcenie do refleksji oraz zaangażowanie do czytania dzieciom literatury. M. Szczepańska stwierdziła, iż „w zachęcaniu dzieci do podejmowania samodzielnych prób czytania literatury pięknej, szczególne miejsce zajmuje nauczyciel. Od jego ogólnej kultury, a także wiedzy pedagogicznej zależy jakimi dorosłymi czytelnikami, będą kiedyś jego uczniowie”. Podjęte działania zmierzają do stworzenia z małych czytelników, dorosłych pasjonatów i znawców literatury pięknej.
W świecie książek dla dzieci – propozycje literatury dziecięcej:
- Kim Fupz Aakeson – Esben i Duch Dziadka
- Wiera Badalska – Ballada o kapryśnej królewnie
- Liliana Bardijewska – Zielony Wędrowiec; Moje – nie moje
- Grażyna Bąkiewicz – Kosmiczni odkrywcy: Franio i jego babcia
- Paul Bright, Brian Sibley, Jeanne Willis, Kate Saunders – Nowe przygody Kubusia Puchatka
- Marcin Brykczyński – Jedna chwilka, uczuć kilka; Co się kryje w sercu na dnie? Kto przeczyta, ten odgadnie; 12 kolorów; 12 miesięcy
- Jan Brzechwa – Pan Drops i jego trupa
- Bohdan Butenko – To ja, Gapiszon (seria)
- Davide Cali – Tata na miarę
- Joanna M. Chmielewska – Niebieska niedźwiedzica
- Wanda Chotomska – Wiersze; Pięciopsiaczki
- Smiljana Coh – Siedem księżniczek
- Carlo Collodi – Pinokio
- Vaclav Čtvrtek – Bajki z mchu i paproci ; O gajowym Chrobotku; Podróże furmana Szejtroczka
- Iwona Czarkowska – Biuro zagubionych zabawek #; Pan Kudłaty i Cztery Łapy
- Beryl Evans (Stephen King) – Charlie Ciuch-Ciuch
- Dorota Gellner – zbiory: Przedszkolakom; Czarodziejski świat; Ziewnik; Wiersze dla dzieci
- Éva Janikovszky – Gdybym był dorosły
- Czesław Janczarski – Jak Wojtek został strażakiem
- Tove Jansson – Kto pocieszy Maciupka?
- Grzegorz Janusz – Misiostwo świata; Niezbyt tęga księga
- Hanna Januszewska – O Pleciudze
- Roksana Jędrzejewska-Wróbel – Sznurkowa historia; Maleńkie Królestwo królewny Aurelki; Florka (seria)
- Kęstutis Kasparavičius – Mała zima
- Ewa Karwan-Jastrzębska – Krowa kolorowa
- Maria Krüger– Apolejka i jej osiołek
- Lucyna Krzemieniecka – O Jasiu Kapeluszniku
- Tadeusz Kubiak – Wiersze na dzień dobry
- Małgorzata Kur – Gucio na tropie zaginionej świnki morskiej
- Munro Leaf – Byczek Fernando
- Ewa Maria Letki – Królewna w koronie
- Åsa Lind – Piaskowy Wilk (seria)
- Astrid Lindgren – Pippi Pończoszanka (seria); Emil ze Smalandii
- Hugh Lofting – Doktor Dolittle i jego zwierzęta (seria)
- Beata Majchrzak – Opowieść o błękitnym psie, czyli o rzeczach trudnych dla dzieci
- Kornel Makuszyński – Przygody Koziołka Matołka (seria)
- Maria Marjańska-Czernik – Wypożyczalnia babć
- Patric McDonnell – TEK. Nowoczesny jaskiniowiec
- Małgorzata Musierowicz – Znajomi z zerówki
- Alan A. Milne – Kubuś Puchatek; Chatka Puchatka
- Pija Lindenbaum – Nusia i wilki (seria)
- Asia Olejarczyk – Yeti, w którego nikt nie wierzył
- Łukasz Olszacki – Bajka o tym, jak błędny rycerz nie uratował królewny, a smok przeszedł na wegetarianizm #
- Joanna Papuzińska – Pims, którego nie ma; Król na wagarach; Pod bajdułem
- Renata Piątkowska – Na wszystko jest sposób #; Nie ma nudnych dni
- Pan Poeta – Kura, co tyła na diecie; Sowa, co bałagan ma w porządku; Paw, co ogon miał z przyjaźni (i inne tytuły z ptasiej serii)
- Gianni Rodari – Bajki przez telefon (w tym Historyjki o Alicji, która zawsze wpadała w kłopoty)
- Zofia Rogoszówna – Dzieci Pana Majstra
- Tomasz Samojlik – Żubr Pompik (seria); Nauczę cię pływać, moja wyderko
- Ulf Stark – Cynamon i Trusia (seria); Jak tata pokazał mi wszechświat
- Barbara Stępniak-Wilk – Tulisia
- Małgorzata Strzałkowska – Leśne Głupki; Leśne Głupki i coś; Wiersze do poduchy; Wyliczanki z pustej szklanki
- Katarzyna Szestak – Szary domek
- Anna Świrszczyńska – Dziwny tygrys; O chciwym Achmedzie
- Simms Taback – Płaszcz Józefa
- Julian Tuwim – Pan Maluśkiewicz i wieloryb
- Emilia Waśniowska – Kiedy słychać ptaki
- Danuta Wawiłow – Wiersze; Rupaki
- Agata Widzowska-Pasiak – Dreptak i pępek świata
- Rafał Witek – Przedszkole imienia Barbary Wiewiórki
- Max Velthuijs – Żabka i obcy
- Katarzyna Zielińska – Dokąd niedźwiedzie wędrują nocą?
- Katarzyna Ziemnicka – Wielka wyprawa pirata Nata