Małgorzata Kulik – doradca metodyczny wychowania fizycznego i edukacji dla bezpieczeństwa
Co ważne, co nowe w nowej podstawie programowej wychowania fizycznego w szkole ponadpodstawowej
Realizacja podstawy programowej wychowania fizycznego w szkole ponadpodstawowej
Nowy rok szkolny to również pierwszy rok praktycznego zafunkcjonowania nowej podstawy programowej wychowania fizycznego kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły I i II stopnia. Kierunek tych zmian wprowadzają dwa rozporządzenia dotyczące podstawy programowej, a tym samym wytyczają kierunki planowania pracy nauczyciela wychowania fizycznego i praktyczną realizację zajęć.
Twórcy „nowej” podstawy programowej bardzo mocno akcentują personalistyczne podejście w wychowaniu fizyczny. Koncepcja ta koncentruje się na wartości człowieka, jego pragnieniach i dążeniach. Ukierunkowuje na indywidualizację zajęć, indywidualne podejście i wybór form aktywności fizycznej i zaangażowania w zajęcia.
Współczesna koncepcji sprawności fizycznej ukierunkowana jest na zdrowie (ang. health-related fitness). Znamy to podejście już z założeń poprzedniej podstawy programowej. Jest to pojmowanie wychowania fizycznego, które ma stwarzać fundament pod kształtowanie nawyku całożyciowej aktywności fizycznej, ma dostarczyć wiedzy i praktycznych umiejętności. W myśl tych założeń wychowanie fizyczne ma wpływać na świadomość w zakresie troski o ciało i zdrowie.
Zadaniem nauczyciela wychowania fizycznego jest przygotowanie młodego człowieka do samodzielnego wyboru form aktywności fizycznej, które będą spełniać jego oczekiwania co do atrakcyjności, dostępności i możliwości fizycznych i motorycznych. To kształtowanie postaw ku sportom całożyciowym.
Analizując zapisy podstawy programowej widoczne są:
Zasadnicze różnice dotychczasowej i nowo opracowanej podstawy programowej
W myśl założeń podstawy programowej poszukiwanie i wprowadzanie nowych form aktywności fizycznej powinno być jednym z podstawowych elementów wychowania fizycznego. Podstawa programowa zakłada, że realizując treści z zakresu nowych form aktywności fizycznej nauczyciel powinien korzystać z propozycji form pochodzących z różnych kręgów kulturowych. Wprowadzenie nowych form aktywności ma uatrakcyjnić zajęcia i zwiększyć motywację do podejmowania całożyciowej aktywności fizycznej wśród uczniów. Ma również jeszcze jedno ważne zadanie - poznanie innych kręgów kultury, co wypływa z dyrektyw UE. Przygotowując zatem uczniów do całożyciowej aktywności, nie można pominąć nowoczesnych technologii i ich wykorzystania w celu promowania i monitorowania podejmowanych aktywności. Wszelkiego rodzaju aplikacje o charakterze dydaktycznym czy filmy instruktażowe, do których dostęp jest współcześnie powszechny, powinny zostać uwzględnione w nowoczesnej edukacji fizycznej. Nowe spojrzenie na realizację treści wychowania fizycznego, powinno wpisywać się w bieżące możliwości cywilizacyjne a przede wszystkim – zainteresowania uczniów. Zajęcia z wychowania fizycznego dla uczniów szkoły ponadpodstawowej są realizowane w formie zajęć klasowo-lekcyjnych i zajęć do wyboru przez ucznia, w tym: zajęć sportowych, zajęć rekreacyjno-zdrowotnych, zajęć tanecznych lub aktywnej turystyki. Wymagania szczegółowe podstawy programowej odnoszą się do zajęć prowadzonych w systemie klasowo-lekcyjnym.
W wychowanie fizyczne to również wiodąca rola w edukacji zdrowotnej. Treści tego obszaru
uwzględniają znaczenie ruchu jako środka przeciwdziałającego negatywnym skutkom przyszłej pracy zawodowej i zawierają zapisy wskazujące na konieczność edukowania w tym zakresie, zarówno w obrębie wiedzy jak i umiejętności. W tym bloku tematycznym zawarto treści dotyczące zdrowia i jego diagnozowania w kontekście przeciwdziałania chorobom cywilizacyjnym i zawodowym. Treści edukacji zdrowotnej mają integrować się z treściami z innych przedmiotów, w tym np. biologii, wychowania do życia w rodzinie, wiedzy o społeczeństwie, a przede wszystkim edukacji dla bezpieczeństwa. Sugeruje się wspólne realizowanie treści, np. podczas festynów, wycieczek, rajdów w zakresie pierwszej pomocy, zasad bezpiecznego ruchu drogowego czy tak ważnej edukacji zdrowotnej.
W myśl nowej założeń podstawy programowej nauczyciel wychowania fizycznego to mentor, który ma wdrażać ucznia i pokazywać mu możliwości wyboru sportów całożyciowych. Taki wybór ma być zgodny z zainteresowaniami i możliwościami ucznia, a i również przygotować i rekompensować wszelkie uciążliwości podjętych w przyszłości zawodów.
LITERATURA:
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 26 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
