IV 2017 Uczeń zdolny w świetlicy szkolnej

Danuta Lech - doradca metodyczny plastyki i świetlicy

Prowadząc zajęcia w świetlicy szkolnej, powinniśmy sobie uświadamiać, że mamy do czynienia z uczniami o różnych potrzebach edukacyjnych. Są wśród nich uczniowie uzdolnieni w różnych obszarach. Ta syntetyczna charakterystyka poświęcona uczniowi zdolnemu, pozwoli wesprzeć naszą pedagogiczną czujność, w celu podjęcia działań zmierzających do wspierania różnorodnych uzdolnień i wszechstronnego rozwoju naszych uczniów.

Uczeń zdolny (wg teorii psychologicznych - 6% populacji) to taki, który ma wysoki iloraz inteligencji, duże osiągnięcia, wysoki poziom twórczy. Znaczy to, że:

  • charakteryzuje go niepokój poznawczy;
  • umie odejść od utartych schematów;
  • potrafi znaleźć się w nowej sytuacji;
  • ma pomysły nowych rozwiązań starych problemów;
  • nie boi się wyzwań.

Cechy ucznia uzdolnionego:

  1. Szybkie zapamiętywanie, prawidłowe kojarzenie i rozumowanie;
  2. Ciekawość świata, ludzi, dar bystrej obserwacji otoczenia;
  3. Dociekliwość, zadawanie dużej ilości pytań;
  4. Szeroki wachlarz zainteresowań, wszechstronna wiedza pozaszkolna, niekiedy, ukierunkowane uzdolnienia i pasje;
  5. Wykonywanie zadań umysłowych z przyjemnością, umiejętność skupienia uwagi przez dłuższy czas na tym, co go interesuje;
  6. Bogata wyobraźnia, ciekawe, oryginalne pomysły. Potrzeba wyrażania swoich wrażeń, myśli i emocji w różnych formach, np. w muzyce, tańcu, plastyce, sporcie, w słowie lub piśmie;
  7. Niezależna postawa, obrona swoich poglądów i pomysłów
  8. Poczucie humoru.

Negatywne cechy niektórych dzieci zdolnych:

  1. Trudności w przystosowaniu się do grupy (chęć ciągłego imponowania, dominowania, postawa rywalizacyjna);
  2. Zarozumiałość, okazywanie lekceważenia rówieśnikom i nauczycielom;
  3. Egocentryzm, koncentracja na sobie, „zamęczanie nauczyciela”;
  4. Trudności w przechodzeniu od wiadomości do umiejętności, demonstrowanie wiedzy encyklopedycznej;
  5. Chwiejność emocjonalna, nieśmiałość lub nadpobudliwość psychoruchowa, zachowania agresywne bądź lękowe.

Osobowość uczniów zdolnych

  • są bardziej dojrzali od rówieśników;
  • zrównoważeni i odporni emocjonalnie, a zarazem bardziej wrażliwi;
  • przejawiają skłonność do dominowania;
  • przejawiają większą wytrwałość w niekonwencjonalność;
  • są bardziej aktywni intelektualnie i społecznie;
  • są samowystarczalni i niezależni.

Uczniowie zdolni uczą się szybciej i łatwiej, są bardziej „plastyczni” w uczeniu się, gdyż łatwiej przystosowują się do zmiennych warunków

Mają:

  • dużą koncentrację uwagi;
  • wysoki poziom procesów myślenia;
  • oryginalność rozwiązań.

Uczniowie zdolni:

  • uczą się całościowo;
  • lubią uczestniczyć w dyskusji;
  • podejmują wyzwania w postaci, konkursów.

Metody pracy

  • stopniowe zwiększanie wymagań, jednak nie przekraczające możliwości ucznia;
  • ciekawe prowadzenie zajęć dydaktycznych;
  • wprowadzenie inspirujących elementów materiału, wykorzystywanie wiadomości pozaszkolnych uczniów, stwarzanie dodatkowych motywacji do zdobywania nowych doświadczeń;
  • zachęcanie do udziału w konkursach, rozmaitych zajęciach pozalekcyjnych;
  • stwarzanie atmosfery akceptacji, wyrażanie zadowolenia z sukcesów.

Zaprezentowane zestawienie cech osobowościowych uczniów zdolnych pomoże nam wyłonić uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych, w celu podjęcia odpowiednich metod i form pracy wspierających ich rozwój i osiągnięcie sukcesu.