Agnieszka Wilczyńska - doradca metodyczny muzyki i edukacji mauzycznej
Zabawy muzyczne na dobry początek roku i dobry początek lekcji
Rozpoczął się nowy rok szkolny a ja rozpoczęłam pracę jako doradca metodyczny ze specjalizacji muzyka, edukacja muzyczna. Chciałam zaproponować Państwu kilka zabaw muzycznych na dobry początek roku i dobry początek lekcji. Te propozycje można modyfikować poprzez użycie innych przyborów czy nadać zabawom innym temat - tym samym dla dzieci mogą stać się zupełnie nową zabawą. Można je stosować na zajęciach muzycznych w przedszkolu, w klasach I-III, ale również IV-VII. Wystarczy zwiększyć lub zmniejszyć liczbę elementów, które wprowadzamy do danej zabawy.
"Jesienne drzewa"
- do zabawy zbieramy duże liście w ilości po 2 dla każdego dziecka
- do zabawy akompaniujemy na pianinie lub używamy gotowego nagrania (np. piosenki którą aktualnie uczą się dzieci)
- przygotowujemy folię do naśladowania wiatru i dzwonki chromatyczne do sygnałów (lub inny dostępny instrument)
Dzieci poruszają się po sali zgodnie z muzyką, trzymając w rekach liście. Na przerwę w muzyce - zamieniają się w nieruchome drzewa (ręce unoszą wysoko). Drzewa zaczynają się ruszać kiedy zerwie się wiatr (gramy np. wysokie dźwięki lub szeleścimy folią)- dzieci kołyszą rekami w których trzymają liście. Liście opadają (opadające dźwięki pianina lub sygnał zagrany np. na dzwonkach chromatycznych)- dzieci wypuszczają liście z rąk.
Jako wariant zabawy zmieniamy:
- sposoby poruszania się: podskok, bieganie, cwał boczny itd.
- przybory: chusty, pompony, wstążki
- dzieci "robią wiatr" - dmuchając na liście: krótko - trzymając listek za łodyżkę i długo - listek odlatuje-dzieci puszczają łodyżkę. W tej wersji jest to zarazem ćwiczenie oddechowe przed śpiewaniem.
"Kasztankowa gra"
- zbieramy kasztany po 2 dla każdego dziecka
- akompaniujemy do zabawy na pianinie lub używamy nagrania (j.w.)
- do sygnałów dobieramy dwa kontrastowe instrumenty, np. trójkąt i bębenek
Dzieci maszerują dookoła sali trzymając w rękach kasztany. Ustalamy wcześniej sygnały:
- dźwięki wysokie (lub trójkąt) - dzieci stukają kasztanem o kasztan nad głową
- dźwięki niskie (lub bębenek) - kasztany stukają o podłogę
- dźwięki średnie (lub muzyka z nagrania) - marsz, dzieci stukają kasztanem o kasztan przed sobą
W tym wariancie jest to zabawa uwrażliwiająca na zmiany wysokości dźwięku.
Drugi wariant - jako ćwiczenie rytmiczne- dzieci powtarzają usłyszany rytm zagrany przez nauczyciela.
Trzeci wariant - dzieci śpiewają jesienną piosenkę i rytmicznie stukają kasztanami: kasztanem o kasztan, o podłogę, o ławkę, itd.
"Deszczowy spacer"
- do zabawy potrzebny jest bębenek dla każdego dziecka
- zamiast bębenków można wykorzystać plastikowe tarcze lub okrągłe podkładki do siedzenia
- akompaniujemy na pianie lub na instrumentach perkusyjnych: bębenek, trójkąt, tamburyn
Dzieci poruszają się po sali w rytmie marszowej muzyki lub bębenka. Wysokie dźwięki (lub trójkąt) - pada deszcz-dzieci unoszą bębenki nad głowę. Szybka muzyka lub dźwięki tamburyna - dzieci biegają i "chowają się w domu".
Kolejne elementy zabawy:
- różne sposoby gry na bębenku: drapanie pazurkami, uderzanie palcami, uderzanie pałeczką - ilustrujemy zagraną zmieniającą się głośność dźwięku
- gramy szybko-wolno - duży i mały deszcz
- "deszcz stuka o daszek" - ćwiczenia rytmiczne-powtarzanie rytmu
Jesień w muzyce
- nagranie A. Vivaldiego Cztery pory roku - „Jesień” cz.I
- do zabawy potrzebne są pompony cheerleaders lub pompony wykonane z bibuły
- można użyć innych dostępnych przyborów: wstążki, chusty, itd.
Dzieci poruszają się po całej sali w podskokach machając pomponami. Kiedy słyszą głośną muzykę – podskoki są wysokie a ruchy rąk obszerne, kiedy muzyka jest cicha – zmniejszają zakres ruchu. Na przerwę w muzyce - zastygają w bezruchu w dowolnej figurze lub naśladując drzewa. Jako wariant zabawy ustalamy rodzaj figury, którą mają naśladować lub ilość osób w figurze, np. figury w dwójkach, trójkach, 5-6 osobowych grupach. Można również ustawiać się w taki sposób, żeby powstały bryły geometryczne, np. sześcian czy graniastosłup. W ten sposób w zabawie muzyczno-ruchowej mamy elementy edukacji matematycznej.
Zwykle stosuję zabawy muzyczno-ruchowe na początku lekcji jako wprowadzenie do tematu zajęć. Można również zrobić to w środku zajęć, wtedy element ruchowy zaktywizuje uczniów, pomoże rozładować nadmiar energii i dalej w skupieniu pracować. Zabawa na koniec – to świetne podsumowanie zajęć a także relaks przy muzyce.
Życzę Wam dobrej zabawy!